„Dopłynęliśmy do portu…?”-podsumowanie uczestnictwa uczniów Gimnazjum nr 1 im. Papieża Jana Pawła II w Nowej Dębie w kursie Filmoteka Szkolna.
Akcja to czteromiesięczny, rzetelnie przygotowany i zorganizowany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej w Warszawie internetowy kurs jako jedno z działań realizacji ogólnopolskiego programu Państwowego Instytutu Sztuki Filmowej Filmoteka Szkolna.
Celem kursu było merytoryczne i praktyczne przygotowanie do realizacji ww .programu - przedsięwzięcia PISF, które swoim zasięgiem obejmuje 14 000 szkół gimnazjalnych ponadgimnazjalnych. Doboru tematów i związanych z nimi filmów dokonała grupa 40 naukowców, którzy pracując pod kierunkiem prof. Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej, prof. Marka Hendrykowskiego, prof. Tadeusza Lubelskiego i prof. Tadeusza Szczepańskiego, przygotowali pakiet 55 filmów posegregowanych tematycznie, np. lekcje codzienności, wokół narodowych stereotypów, ostry film zaangażowany, itp. W zestawie znalazły się filmy zarówno z 1957 r. („Eroica” Andrzeja Munka) jak i współczesne np. z 2003 r. („Zmruż oczy” Andrzeja Jakimowskiego). W przygotowaniu jest zestaw kolejnych 28 lekcji wykorzystujących 60 nowych filmów. Zostaną one udostępnione szkołom za pośrednictwem nowoutworzonej platformy internetowej.
W październiku 2011 r. grupa uczennic Gimnazjum nr 1 im. Papieża Jan Pawła II w Nowej Dębie: Daria Samisz, Daria Babiarz, Klaudia Lulek pod opieką pani Renaty Konefał, zakwalifikowała się do uczestnictwa w kursie, w efekcie którego było nakręcenie 5.minutowej etiudy filmowej próbującej odpowiedzieć na pytanie, czy warto się spieszyć do dorosłości.
Przez cztery miesiące uczestnicy kursu zrealizowali 6 modułów, zapoznając się z różnymi zagadnieniami i poleceniami, po których należało sporządzić raport-sprawozdanie z realizacji zadań i własnych refleksji. Poruszano następujące zagadnienia:
• Początki kina – narodziny gatunku
• Historia polskiego kina
• Specyfika polskiego dokumentu
• Polskie kino współczesne
• Funkcje analizy i interpretacji filmu
• Koncepcje i zasady analizy filmu
• Podstawowe pojęcia dotyczące warsztatu twórcy filmowego
• Etapy powstawania filmu
• Informacje o możliwościach wdrożenia projektów edukacyjnych z wykorzystaniem programu Filmoteka Szkolna
Uczestnicząc w kursie, można było także wysłuchać wykładów Jerzego Wójcika, jednego z najsłynniejszych operatorów i reżyserów polskiej szkoły filmowej, zilustrowanych przykładami najważniejszych dzieł kinematografii polskiej i światowej: „Kadr”, „Złota proporcja”, „Plan filmowy”, „Ruch”, „Miejsce i przestrzeń”, „Inscenizacja”, „Postać ,” „Światło”, „Kompozycja”.
Kursanci wzbogacali także swoją wiedzę poprzez lekturę wielu ciekawych artykułów, np. „Film polski w latach 1989-1999” Bożeny Janickiej, „Nowe kino polskie” Mateusza Wernera, „ W strachu przed życiem – młode kino przełomu” Małgorzaty Sadowskiej, „W jaki sposób robi się film?” Krzysztofa Rogulskiego.
Ekspertem, do którego można było zwrócić się z problemami czy też z prośbą o wskazówki w realizacji zadań był Arkadiusz Walczak - filmoznawca, autor scenariuszy lekcji do filmów także tych z pakietu Filmoteka Szkolna.
Swoje opinie, refleksje można było wyrazić na forum uczestników kursu, np. na temat: Czy obraz – jako podstawowy środek kodu komunikacyjnego – jest bardziej zrozumiały od słowa? Czy oglądanie filmu i przyswajanie jego treści nie wymaga żadnej specjalistycznej wiedzy i umiejętności? Czy w związku z powyższym można mówić o analfabetyzmie filmowym?
Uczennice, korzystając z przygotowanych na platformie szkoleń on-line w tzw. Samouczku mogły nabyć umiejętność samodzielnego montowania nagranych filmów, dowiedzieć się jak zaimportować zdjęcia czy klipy, zastosować efekty filmowe w pokazie, utworzyć plik filmowy w Windows Movie Maker czy też poznać program GIMP, dzięki któremu można samodzielnie wykonywać grafiki i symulacje, zmniejszyć rozmiar zdjęcia, itp.
Na warsztatach filmowych uczniowie mieli możliwość uczestniczenia w dyskusjach dotyczących obejrzanych filmów, badając ich wartość poznawczą, emocjonalną i artystyczną -filmowe środki przekazu. Szczególnie żywe dyskusje miały miejsce po obejrzeniu filmów związanych z problemami dorastania, poszukiwania własnego miejsca w życiu ,trudnych wyborów, sytuacji rodzinnych ( „Cześć Tereska” Roberta Glińskiego, Jestem zły Grzegorza Paceka, „Męska sprawa” Sławomira Fabickiego).
Na spotkaniach Kropkofilmu został przygotowany także kolejny numer szkolnej gazetki Kropka, w którym zamieszczono zredagowaną przez uczestniczki kursu (i redaktorki gazetki! -stąd nazwa grupy) recenzję filmu „Cześć Tereska”, umieszczono także jedno z podsumowujących moduł sprawozdań ,w który np. uczennice zastanawiały się, która analiza dzieła sztuki wiersza, obrazu malarskiego czy filmu jest łatwiejsza. W odpowiedzi uczennice napisały: „… każde z tych dzieł jest trudne do interpretacji, szczególnie jeżeli mamy je porównywać. Trudności analizowania powyżej wymienionych dzieł zależą od tematyki, gatunku, a także historii powstania utworu literackiego / obrazu / filmu. Chcąc dogłębnie analizować te utwory, w pierwszej kolejności musimy zadać sobie pytanie, co autor miał na myśli, tworząc taką, a nie inną pracę. Może brał pod uwagę swoją dotychczasową egzystencję? Może tworzył pod wpływem nagłych emocji? Mimo wielu starań nigdy nie odkryjemy, co tak naprawdę autor jakiegokolwiek dzieła miał na myśli. Może nam to zbliżyć jedynie wiedza na temat artysty (czytanie / oglądanie innych jego dzieł, znajomość biografii, itp.). … każdy z nas nieco inaczej patrzy na świat, co uniemożliwia nam interpretację danej pracy w taki sam sposób. Podsumowując: analizowanie wiersza, obrazu, czy filmu to naprawdę niełatwe zadanie.(…). Nie można wybrać, czy analiza danego dzieła jest łatwiejsza, czy trudniejsza, bo są to nasze indywidualne odczucia…”
W ramach realizacji projektu odbywały się także konsultacje związane z pisaniem synopsisu, scenariusza i loglinu filmu, miało miejsce także spotkanie, na których uczennice rozpoznawały rodzaje planów, ruchy kamer ,zmiany ujęć w przygotowanych na platformie fragmentach filmów. Uczestnicy kursu na bieżąco sprawdzali swoją wiedzę, rozwiązując krzyżówki, quizy, wypowiadając się w sonach na określony temat.
Zakończenie uczestnictwa w kursie nie oznacza jednak końca działań. Kurs jest znakomitą inspiracją do dalszej pracy związanej z edukacją filmową z wykorzystaniem programu Filmoteka Szkolna ,który zgodnie z podstawa programowa zreformowanej szkoły można wdrażać na lekcjach różnych zajęć przedmiotowych, wychowawczych ,pozalekcyjnych.
Gimnazjum nr 1
