W dn. 9-11 listopada, w ramach obchodów Święta Niepodległości, w Nowej Dębie odbędzie się cykl uroczystości patriotycznych. Szczegółowy plan - wkrótce. Tymczasem zapraszamy do przeczytania artykułu, nadesłanego przez Ewę Szpyt, za który serdecznie dziękujemy.

  Narodowe Święto Niepodległości
90. rocznica

   11 listopada 2008 r. obchodzimy 90 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.
   Po 123 latach niewoli państwo polskie odzyskało niepodległość. Jesienią 1918 r. zakończyła się I wojna światowa, która przyniosła klęskę wszystkim trzem zaborcom – Austrii, Rosji i Prusom. Monarchia austro-wegierska rozpadała się, Rosja pogrążyła się w rewolucji i wojnie domowej, Niemcy w wyniku poniesionych strat utraciły swoją pozycję. Co wówczas działo się na ziemiach polskich? Powróćmy do historii.
   Polacy, by odzyskać utracony byt państwowy, starali się wykorzystać daną im przez los szansę. Powoli przejmowali władzę wojskową i cywilną, tworząc zalążki przyszłego państwa. W Krakowie, w dniu 28 października powstała Polska Komisja Likwidacyjna, przejmując władzę na terenie Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Kilka dni później członkowie konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej dokonali rozbrojenia załogi austriackiej. 
   1 listopada we Lwowie wybuchły walki ludności polskiej z Ukraińcami, którzy proklamowali powstanie Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej. W nocy z 6 na 7 listopada w Lublinie powstał Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej na czele z Ignacym Daszyńskim. W jego skład weszli przedstawiciele PPS, PPSD i PSL „Wyzwolenie”. Oddziały podległe rządowi rozbrajały wojska okupacyjne na Lubelszczyźnie i Kielecczyźnie.
   W tym czasie do kraju powrócił Józef Piłsudski, więziony od lipca 1917 r. przez Niemców w Magdeburgu. 10 listopada przybył do Warszawy, 11 listopada Rada Regencyjna przekazała mu Naczelne Dowództwo nad formującym się Wojskiem Polskim. Trzy dni później całą władzę cywilną. 22 listopada J. Piłsudski ogłosił się Naczelnikiem Państwa.
   11 listopada na ulicach miast panowała euforia z powodu rodzącej się niepodległości: „Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął.(...) Kto tych krótkich dni nie przeżył, kto nie szalał z radości w tym czasie wraz
z całym narodem, ten nie dozna w swym życiu największej radości.(...) Od rana do wieczora gromadziły się tłumy na rynkach miast; robotnik, urzędnik porzucał pracę, chłop porzucał rolę i leciał do miasta, na rynek, dowiedzieć się, przekonać się, zobaczyć wojsko polskie, polskie napisy, orły na urzędach (...). (cyt. za: „Powstawanie II Rzeczypospolitej. Wybór dokumentów”).
   O utrzymanie i utrwalenie odzyskanej niepodległości Polacy toczyli krwawe boje. 27 grudnia wybuchło powstanie wielkopolskie, które przywróciło Wielkopolskę do Ojczyzny. W Galicji Wschodniej trwały zacięte walki z Ukraińcami, na Wschodzie z bolszewikami. Po trzech powstaniach śląskich część Górnego Śląska znalazła się w granicach Polski. Przypieczętowaniem dzieła odrodzenia była Bitwa Warszawska, w której naród polski obronił odzyskaną niepodległość.

   Dzień 11 listopada ustanowiono świętem narodowym dopiero ustawą z kwietnia 1937 r., czyli prawie 20 lat po odzyskaniu niepodległości.
   Do czasu wybuchu II wojny światowej święto obchodzono tylko dwa razy – w r. 1937 i 1938. W l. 1939-44 – podczas okupacji świętowanie oraz inne przejawy polskości były niemożliwe. W r. 1945 władze komunistyczne świętem państwowym uczyniły 22 lipca – datę podpisania manifestu PKWN.

   Narodowe Święto Niepodległości obchodzone 11 listopada przywrócono dopiero w 1989 r. w trakcie obrad Okrągłego Stołu. W czasach komunizmu wielokrotnie organizowane w całym kraju manifestacje patriotyczne były brutalnie tłumione przez oddziały ZOMO, a ich uczestnicy aresztowani.
   Dzień 11 listopada jest świętem narodowym, w którym w całym kraju odbywają się liczne uroczystości, spotkania, wieczornice. Główne, z udziałem władz państwowych, odbywają się w Warszawie przed Grobem Nieznanego Żołnierza.

Ewa Szpyt, Zespół Szkół Nr 1